شایع-ترین مباحث درس بیوشیمی در آزمون علوم پایه دندانپزشکی | ترند آزمون
ساختار و متابولیسم کربوهیدرات ها
1. مسیرهای متابولیک گلوکز (گلیکولیز و گلوکونئوژنز)
تعداد 12 سوال از 40 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی از این مبحث طرح شده است. این بخش به بررسی فرآیندهای تولید انرژی از گلوکز و ساخت گلوکز از ترکیبات غیرکربوهیدراتی می‌پردازد.
2. تنظیم متابولیسم کربوهیدرات‌ها و آنزیم‌های کلیدی
تعداد 8 سوال از 40 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی از این مبحث طرح شده است. تمرکز این بخش بر آنزیم‌های تنظیمی مسیرهای متابولیسمی و عوامل فعال‌کننده یا مهارکننده آلوستریک آنها است.
3. دیابت و کنترل قند خون
تعداد 6 سوال از 40 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی از این مبحث طرح شده است. این مبحث شامل جنبه‌های بیوشیمیایی دیابت، روش‌های پایش قند خون و اختلالات متابولیکی مرتبط است.
4. بیماری‌های ذخیره‌ای گلیکوژن و سایر اختلالات متابولیک
تعداد 5 سوال از 40 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی از این مبحث طرح شده است. این بخش به بیماری‌های ناشی از نقص آنزیمی در متابولیسم گلیکوژن و سایر اختلالات ارثی می‌پردازد.
5. ساختار و انواع پلی‌ساکاریدها و گلیکوکونژوگه‌ها
تعداد 5 سوال از 40 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی از این مبحث طرح شده است. در این بخش، ساختار پلی‌ساکاریدهای مهم مانند دکستران و ترکیبات گلیکوپروتئینی و گلیکولیپیدی بررسی می‌شود.
6. گلیکوزآمینوگلیکان‌ها (GAGs)
تعداد 2 سوال از 40 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی از این مبحث طرح شده است. این مبحث بر ساختار و عملکرد انواع گلیکوزآمینوگلیکان‌ها، مانند هیالورونیک اسید و کراتان سولفات، متمرکز است.
7. مسیر پنتوز فسفات و متابولیت‌های مرتبط
تعداد 2 سوال از 40 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی از این مبحث طرح شده است. این قسمت به مسیر پنتوز فسفات و نقش آنزیم‌های آن مانند ترانس آلدولاز می‌پردازد.
8. سایر مباحث مرتبط با کربوهیدرات‌ها
تعداد 2 سوال از 40 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی از این مبحث طرح شده است. شامل مباحثی چون انواع مونوساکاریدها (سیالیک اسید) و نقش متابولیت‌ها در دفع مواد (گلوکورونات) می‌باشد.
آنزیم ها و سرعت واکنش
1. سینتیک و مهارکننده‌های آنزیمی
12 سوال از 47 سوال در دوره های اخیر آزمون علوم پایه دندانپزشکی به این مبحث اختصاص یافته است. این بخش شامل بررسی انواع مهارکننده‌ها (رقابتی، غیررقابتی و غیره) و تأثیر آنها بر پارامترهای سینتیکی می‌باشد.
2. کاربرد بالینی و تشخیصی آنزیم‌ها
11 سوال از 47 سوال در دوره های اخیر آزمون علوم پایه دندانپزشکی به این مبحث اختصاص یافته است. این مبحث به اهمیت اندازه‌گیری سطح سرمی آنزیم‌های مختلف مانند LDH، آمیلاز و آلکالن فسفاتاز در تشخیص بیماری‌ها می‌پردازد.
3. آنزیم‌ها در مسیرهای متابولیک و بیماری‌های مرتبط
10 سوال از 47 سوال در دوره های اخیر آزمون علوم پایه دندانپزشکی به این مبحث اختصاص یافته است. این بخش به نقش آنزیم‌های کلیدی در مسیرهای متابولیکی و بیماری‌های ناشی از نقص آنها مانند آلکاپتونوریا و SCID می‌پردازد.
4. فارماکولوژی آنزیمی و هدف‌گیری دارویی
7 سوال از 47 سوال در دوره های اخیر آزمون علوم پایه دندانپزشکی به این مبحث اختصاص یافته است. این مبحث بر عملکرد داروهایی که آنزیم‌های خاصی را مهار یا فعال می‌کنند، مانند استاتین‌ها و داروهای ضدسرطان، تمرکز دارد.
5. ساختار، عملکرد و طبقه‌بندی آنزیم‌ها
7 سوال از 47 سوال در دوره های اخیر آزمون علوم پایه دندانپزشکی به این مبحث اختصاص یافته است. این بخش اصول بنیادی ساختار سه‌بعدی آنزیم، جایگاه فعال، طبقه‌بندی آنزیم‌ها (مانند لیگازها و هیدرولازها) و مکانیسم عمل آنها را پوشش می‌دهد.
ساختار و متابولیسم لیپیدها
1. متابولیسم لیپوپروتئین‌ها و اهمیت بالینی
تعداد 4 سوال از 18 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی: این مبحث به عملکرد لیپوپروتئین‌ها، آنزیم‌های مرتبط و ارتباط سطح آنها با بیماری‌های قلبی-عروقی می‌پردازد.
2. متابولیسم اسیدهای چرب (سنتز و اکسیداسیون)
تعداد 5 سوال از 18 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی: این بخش مسیرهای ساخت و تجزیه اسیدهای چرب، ترکیبات مورد نیاز و محل انجام این فرایندها را پوشش می‌دهد.
3. ساختار لیپیدها و اسیدهای چرب ضروری
تعداد 4 سوال از 18 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی: این دسته از سوالات بر روی اجزای سازنده لیپیدهای پیچیده و اهمیت اسیدهای چرب ضروری تمرکز دارد.
4. کلسترول و فسفولیپیدها
تعداد 3 سوال از 18 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی: این مبحث به سنتز کلسترول، نقش آن در غشا و اهمیت بالینی فسفولیپیدها در تکامل جنین می‌پردازد.
5. بیماری‌های مرتبط با متابولیسم لیپیدها
تعداد 2 سوال از 18 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی: در این قسمت، بیماری‌های ارثی ناشی از اختلال در متابولیسم لیپیدها مانند تای-ساکس و زلوگر بررسی می‌شوند.
ساختار و عملکرد نوکلئوتیدها و نوکلئیک اسیدها
1. همانندسازی و ترمیم DNA
تعداد 8 سوال از 22 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این بخش به بررسی آنزیم‌ها، پروتئین‌ها و مراحل همانندسازی، از جمله مکانیسم عمل داروها و ساختار تلومرها می‌پردازد.
2. رونویسی و پردازش RNA
تعداد 5 سوال از 22 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این مبحث به بررسی انواع RNA پلیمرازها، فاکتورهای رونویسی و تغییرات پس از رونویسی مانند افزودن دم پلی A می‌پردازد.
3. متابولیسم نوکلئوتیدها و بیماری‌های مرتبط
تعداد 5 سوال از 22 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. مباحثی چون کاتابولیسم پورین‌ها و پیریمیدین‌ها و نقص‌های آنزیمی مانند کمبود آدنوزین دآمیناز در این بخش قرار دارند.
4. ساختار، آسیب و ترمیم DNA/RNA
تعداد 2 سوال از 22 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. سوالات این بخش به تشخیص نوع ماده ژنتیکی و اثرات آسیب‌های وارده به DNA بر سلول‌های مختلف می‌پردازند.
5. ترجمه و سنتز پروتئین
تعداد 2 سوال از 22 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این بخش بر مکانیسم‌های شروع ترجمه و مهار سنتز پروتئین توسط آنتی‌بیوتیک‌ها مانند تتراسایکلین تمرکز دارد.
متابولیسم پروتئین و آمینواسیدها
۱. بیوسنتز ترکیبات مهم از آمینواسیدها
تعداد 8 سوال از 29 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این مبحث به سنتز مولکول‌های حیاتی نظیر نوروترانسمیترها، کراتین و کارنیتین از آمینواسیدها می‌پردازد.
۲. متابولیسم و اختلالات کاتابولیسم آمینواسیدها
تعداد 7 سوال از 29 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این بخش شامل مسیرهای تجزیه آمینواسیدها و بیماری‌های ژنتیکی مرتبط مانند فنیل کتونوری می‌باشد.
۳. ساختار و عملکرد پروتئین‌های ساختاری و پلاسما
تعداد 4 سوال از 29 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. سوالات این بخش بر پروتئین‌هایی چون کلاژن، پروتئین‌های پلاسما و پدیده تاخوردگی اشتباه پروتئین‌ها متمرکز است.
۴. ویژگی‌های عمومی آمینواسیدها و عملکرد پروتئین‌ها
تعداد 4 سوال از 29 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این بخش به خواص فیزیکوشیمیایی آمینواسیدها مانند خاصیت بافری و عملکرد پروتئین‌های سیگنالینگ می‌پردازد.
۵. چرخه اوره و متابولیسم آمونیاک
تعداد 3 سوال از 29 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این سرفصل به بررسی فرآیند دفع آمونیاک سمی و اختلالات آنزیمی چرخه اوره می‌پردازد.
۶. هموگلوبین و متابولیسم هم
تعداد 3 سوال از 29 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این مبحث بر عملکرد هموگلوبین در انتقال اکسیژن، اثر بور و مسیر تجزیه هم متمرکز است.
هورمون ها
1. هورمون‌های تنظیم‌کننده متابولیسم گلوکز و لیپید
تعداد 9 سوال از 28 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این مبحث به بررسی نقش حیاتی انسولین و گلوکاگون در کنترل قند خون و سوخت‌وساز چربی‌ها می‌پردازد.
2. هورمون‌های تنظیم‌کننده کلسیم و فسفات
تعداد 5 سوال از 28 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. تعادل کلسیم و فسفر در بدن توسط هورمون‌های پاراتیروئید، کلسی‌تونین و ویتامین D مدیریت می‌شود.
3. مکانیسم عمل و گیرنده‌های هورمونی
تعداد 4 سوال از 28 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. درک نحوه عملکرد هورمون‌ها از طریق گیرنده‌های سلولی و پیام‌رسان‌های ثانویه، کلید فهم فیزیولوژی بدن است.
4. محور هیپوتالاموس-هیپوفیز و هورمون‌های وابسته
تعداد 4 سوال از 28 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این محور کنترلی اصلی غدد درون‌ریز است و هورمون‌های رشد، ACTH و وازوپرسین را تنظیم می‌کند.
5. هورمون‌های استروئیدی و متابولیسم آنها
تعداد 4 سوال از 28 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. شناخت هورمون‌های جنسی، آلدوسترون و مسیرهای بیوسنتز آنها برای درک عملکرد غدد فوق کلیوی و گنادها ضروریست.
6. هورمون‌های سایر غدد و بافت‌ها
تعداد 2 سوال از 28 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. هورمون‌ها فقط از غدد اصلی ترشح نمی‌شوند؛ اریتروپویتین از کلیه و ملاتونین از غده پینه‌آل مثال‌هایی هستند.
ویتامین ها
1. نقش ویتامین‌های گروه B در مسیرهای متابولیک
عملکرد ویتامین‌های B به عنوان کوآنزیم ضروری در واکنش‌های متابولیک بدن و تولید انرژی. 9 سوال از 18 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.
2. کمبود ویتامین‌ها و بیماری‌های مرتبط
شناخت علائم و بیماری‌های کلاسیک ناشی از کمبود ویتامین‌های ضروری مانند پلاگر و اسکوربوت. 5 سوال از 18 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.
3. عملکرد و متابولیسم ویتامین‌های محلول در چربی
بررسی نقش ویتامین‌های D، E و K در سلامت استخوان، آنتی‌اکسیدانی و انعقاد خون. 4 سوال از 18 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.
بیوانرژتیک
1. زنجیره انتقال الکترون و فسفریلاسیون اکسیداتیو
مبحث: 12 سوال از 30 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.
این مبحث به بررسی مکانیسم‌های تولید انرژی، مهارکننده‌ها و جداکننده‌های زنجیره تنفسی می‌پردازد.
2. متابولیسم کربوهیدرات‌ها
مبحث: 9 سوال از 30 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.
شامل مسیرهای کلیدی گلیکولیز، چرخه کربس، گلوکونئوژنز و پنتوز فسفات و آنزیم‌های تنظیمی آن‌هاست.
3. تنظیم متابولیسم (هورمونی و در شرایط خاص)
مبحث: 5 سوال از 30 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.
نقش هورمون‌ها در کنترل مسیرهای متابولیک و تغییرات آن در گرسنگی یا بیماری‌ها بررسی می‌شود.
4. آنزیم‌ها، کوآنزیم‌ها و سایر مباحث بیوشیمیایی
مبحث: 4 سوال از 30 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.
به بررسی عملکرد آنزیم‌های خاص، نقش ویتامین‌ها، تعادل اسید و باز و متابولیسم لیپیدها می‌پردازد.
ساختار و عملکردهای پروتئین ها
1. مباحث کلی و سطوح ساختاری پروتئین‌ها
تعداد 5 سوال از 13 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.
درک سطوح چهارگانه ساختاری پروتئین‌ها، از توالی آمینواسیدی تا آرایش زیرواحدها، اساس بیوشیمی است.2. هموگلوبین و بیماری‌های مرتبط
تعداد 3 سوال از 13 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.
مباحث مربوط به هموگلوبین، شامل ساختار، عملکرد در انتقال اکسیژن و پاتولوژی‌های آن، همواره مورد توجه است.3. کلاژن، پروتئین‌های ساختاری و گلیکوپروتئین‌ها
تعداد 3 سوال از 13 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.
کلاژن به عنوان فراوان‌ترین پروتئین بدن و مفهوم گلیکوپروتئین‌ها، از مباحث پرتکرار بیوشیمی محسوب می‌شوند.4. عملکردهای ویژه اسیدهای آمینه و بیوشیمی بالینی
تعداد 2 سوال از 13 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.
آشنایی با نقش اسیدهای آمینه به عنوان پیش‌ساز مولکول‌های حیاتی و کاربردهای بالینی بیوشیمی اهمیت دارد.سیکل اوره
1. آنزیم‌ها و واکنش‌های کلیدی سیکل اوره
مبحث: 1 سوال از 12 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این بخش به بررسی آنزیم‌های اصلی مانند آرژیناز و مراحل واکنش در مسیر دفع نیتروژن می‌پردازد.
2. تنظیم سیکل اوره و ارتباط با مسیر کربس
مبحث: 3 سوال از 12 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. بررسی نقاط کنترلی چرخه اوره، ترکیبات فعال‌کننده و ارتباط متابولیکی آن با چرخه کربس.
3. متابولیسم و انتقال آمونیاک
مبحث: 2 سوال از 12 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. نحوه انتقال ایمن آمونیاک سمی از بافت‌های محیطی مانند مغز به کبد برای سنتز اوره.
4. اختلالات سیکل اوره و درمان هایپرآمونمی
مبحث: 2 سوال از 12 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. شناخت بیماری‌های ارثی ناشی از نقص آنزیمی، علائم هایپرآمونمی و رویکردهای درمانی دارویی آن.
5. جنبه‌های بالینی متابولیسم ترکیبات نیتروژنی
مبحث: 4 سوال از 12 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. کاربرد تست‌های آزمایشگاهی، الکتروفورز و اختلالات مرتبط مانند نقرس در تشخیص بیماری‌های متابولیک.
آب و pH
1. معادله هندرسون-هاسلباخ و محاسبات pH
تعداد 4 سوال از 6 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این مبحث بر توانایی حل مسائل مربوط به pH با استفاده از معادله هندرسون-هاسلباخ تمرکز دارد.
2. سیستم‌های بافری و خصوصیات آنها
تعداد 2 سوال از 6 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. درک انواع بافرهای بیولوژیکی و شرایطی که در آن بیشترین کارایی را دارند، ضروری است.
کاتابولیسم و بیوسنتز هم
1. بیوسنتز هِم و ارتباط آن با سایر مسیرهای متابولیک
تعداد 2 سوال از 7 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این مبحث بر پیش‌سازهای اصلی (گلایسین و سوکسینیل کوآ) و ارتباط مسیر با چرخه کربس تمرکز دارد.
2. اختلالات سنتز هِم و مسمومیت با فلزات سنگین
تعداد 2 سوال از 7 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این بخش به اثر مهارکنندگی سرب بر آنزیم‌های کلیدی سنتز هم و تجمع متابولیت‌ها می‌پردازد.
3. ساختار و عملکرد تنظیمی هموگلوبین
تعداد 2 سوال از 7 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. شناخت ساختار چهارم هموگلوبین و عوامل مؤثر بر تمایل آن به اکسیژن از جمله نکات مهم است.
4. کاتابولیسم هموگلوبین و پروتئین‌های مرتبط
تعداد 1 سوال از 7 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی. این مبحث به بررسی پروتئین‌های ناقل مانند هاپتوگلوبین و نقش آنها در شرایط همولیز می‌پردازد.
غشا و ارتباطات سلولی
1. مسیرهای پیام‌رسانی و پیام‌رسان‌های ثانویه
مبحث: 2 سوال از 5 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.شناخت این مسیرها برای درک نحوه عملکرد هورمون‌ها و داروها در آزمون علوم پایه ضروری است.
2. ساختار غشا و لیپیدهای غشایی
مبحث: 2 سوال از 5 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.این مبحث به بررسی اجزای کلیدی غشا مانند لیپیدرفت‌ها و انواع اسفنگولیپیدها می‌پردازد.
3. انواع انتقالات غشایی
مبحث: 1 سوال از 5 سوال در دوره های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی.این بخش شامل مباحث مهمی چون انتقال تسهیل شده ناهمسو و پدیده کلراید شیفت است.
مواد معدنی
1. عناصر کمیاب و بیماری‌های ناشی از کمبود آنها
شناخت نقش و علائم بالینی کمبود عناصر کمیاب، از جمله مباحث مهم در آزمون‌ها می‌باشد. از این مبحث، 2 سوال از مجموع 3 سوال در دوره‌های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی طرح شده است.
2. ترمیم بافت و اختلالات آن
فرایند ترمیم زخم و اختلالات مرتبط با آن مانند تشکیل کلوئید، همواره مورد توجه طراحان سوال است. از این مبحث، 1 سوال از مجموع 3 سوال در دوره‌های اخیر کشوری آزمون علوم پایه دندانپزشکی طرح شده است.