پاسخ تشریحی:

ترومبوسیتوپنی ناشی از هپارین (HIT)

ترومبوسیتوپنی ناشی از هپارین یه واکنش ایمونولوژیکه که با ترومبوسیتوپنی ناشی از سایر دارو ها دو تا تفاوت اصلی داره:

• ترومبوسیتوپنی بیمار خیلی شدید نیست و تعداد پلاکت ها ندرتا به زیر 20 هزار میرسه.
• این اختلال برخلاف تصورمون خونریزی نمیده و حتی باعث افزایش ریسک ترومبوز میشه که عارضه خطرناکیه.

پاتوفیزیولوژی:

• در 25% بیمارانی که هپارین شکسته نشده (UFH) دریافت میکنن، آنتی بادی بر علیه کمپلکس هپارین و فاکتور 4 پلاکتی (PF4) تولید میشه (که با تست الایزا تشخیص داده میشن). وقتی که این مریضا دوباره هپارین می گیرن، بین 5 تا 10 درصد احتمال وقوع HIT هست. اتصال آنتی بادی به  کمپلکس PF4-UFH سبب فعالیت پلاکت ها و چسبیدن اونها به هم میشه. در 3/0%  موارد در افرادی ایجاد میشه که قبلا تماسی با هپارین نداشتن.

ویژگی های HIT:

• غالبا تعداد پلاکت ها بین 50 هزار تا 100 هزاره.
• وجود آنتی بادی بر علیه کمپلکس هپارین و فاکتور 4 پلاکتی.
• ترومبوسیتوپنی معمولا در روز های 4 تا 15 بعد از دریافت هپارین ایجاد میشه.

ریسک فاکتور ها:

1- جراحی: یکی از ریسک فاکتور های اختصاصیه به خصوص جراحی های زیر:

•  بای پس قلبی- ریوی
• جراحی های ارتوپدی مثل جایگزینی مثل هیپ

2- هپارین شکسته نشده در مقایسه با LMWH ریسک وقوعش ده برابره.

تشخیص: عمدتا براساس علائم بالینیه که از الگوریتم 4T استفاده می کنیم:

• ترومبوسیتوپنی (پلاکت 40 هزار سوال)
• زمان افت پلاکت ( روز اول نرمال بوده روز دهم کاهش یافته)
• عوارض ناشی از ترومبوز (شواهدی از ترومبوز و نکروز در ران و ناحیه سرین)
• رد کردن سایر عللی که میتونن ترومبوسیتوپنی بدن (ازمون های انعقادی و کبدیش نرماله)

پاسخ تشریحی:

نکته مهم در رابطه با HIT (ترومبوسیتوپنی ناشی از هپارین) اینه که با وجود کاهش پلاکت در این بیماری ریسک ترومبوز بسیار بالاست. (تایید گزینه ۱) و (رد گزینه ۴)

بیماری ITP معمولا با خونریزی پتشیال و مخاطی تظاهر پیدا می کنه. (رد گزینه ۲)

ترومبوسیتوپنی ناشی از داروها مانند (الکل،OCP، دیورتیک های تیازیدی و داروهای کموتراپی) نیز معمولا هنگامی که پلاکت به زیر ۲۰۰۰۰ برسه با خونریزی تظاهر پیدا می‌کنن. (رد گزینه ۳)

پاسخ تشریحی:

در ترومبوسیتوپنی ناشی از هپارین تعداد پلاکت به ۵۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ افت می کنه.

در درمان HIT هپارین باید قطع بشه.

و سپس از یک مهارکننده مستقیم ترومبین (DIT) مانند آرگاتروبان و بیوالیرودین استفاده بشه.

نکته مهم: اگر بیمار دچار نارسایی کلیه است، به دلیل کاهش سرعت کلیرانس بیوالیرودین، سطح اون بالا میره و ریسک خونریزی زیاد میشه پس باید از آرگاتروبان استفاده کنیم که متابولیسم کبدی داره.